Επιστολές ενός εξορίστου

Καταθέτω στό Ἀναγνωστήριο Ἁγιάσου, μέ τιμή και ἀγάπη στό ἔργο πού ἐπιτελεῖ, ΕΙΚΟΣΙ ΕΠΙΣΤΟΛΙΚΑ ΔΕΛΤΑΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΤΕΣ ΑΠΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΜΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟ, ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΞΟΡΙΣΤΟ ΣΤΗΝ ΙΚΑΡΙΑ.
‒Φαίδων Χατζηδημητρίου, Φθινόπωρο 2022‒

Τά πρόσωπα πού ἀλληλογραφοῦν κατοικοῦσαν, μόνιμα ἤ προσωρινά, στήν Ἰκαρία καί στήν Ἁγιάσο. Ὅταν συνέλαβαν καί ἐξόρισαν τόν πατέρα μου, κατοικούσαμε στήν πόλη τῆς Μυτιλήνης, ἐκεῖνος, ἡ μητέρα μου Μαρία, ἐγώ (δυόμισι ἐτῶν), στό σπίτι τῶν γονιῶν του, Δημητροῦ καί Μαριάνθης Χατζηδημητρίου. Προέκυψε ζήτημα ἐπιβίωσης. Ἡ οἰκονομική βοήθεια πού ἄρχισε νά στέλνει ἀπό τήν Ἀμερική ἡ ἀδελφή τοῦ πατέρα μου Φωτεινή δέν ἐπαρκοῦσε. Ἔτσι, ἡ μητέρα μου μέ πῆρε κι ἐγκατασταθήκαμε στήν Ἁγιάσο, στό πατρικό της (μητέρα της ἡ Διαμάντη Καναρέλλη, πατέρας της ὁ παπα-Χριστόφας Κανιμᾶς). Κι ἐκεῖ τά οἰκονομικά περιορισμένα, ἀφοῦ ὁ παππούς μου, μετά ἀπό πεντάμηνη κράτηση στίς φυλακές τῆς Μυτιλήνης γιά τήν ἐνεργό συμμετοχή του στό ΕΑΜ, ἀντιμετώπιζε ἀργίες καί δυσμενῆ ὑπηρεσιακή μεταχείριση. Ἡ μητέρα μου κατέβαινε συχνά στή Μυτιλήνη, γιά νά βοηθᾶ τά πεθερικά της κι αὐτοί μᾶς ἐπισκέπτονταν στήν Ἁγιάσο.

Σημειώσεις:

  1. Τά εἴκοσι δελτάρια καί κάρτες ἀποτελοῦν ἕνα μέρος τῆς ἀλληλογραφίας μεταξύ τῶν παραπάνω προσώπων. Ἡ φωτογραφία τοῦ Κεμερλῆ ἀπό τά «Τσαμάκια Μυτιλήνης» εἶναι κάρτα τῆς γειτόνισσάς μας Μηλιᾶς καί τῆς κόρης της Ξανθούλας (στενές μας φίλες στη Μυτιλήνη).
  2. Τά κόκκαλα τοῦ Γιάννη Χατζηδημητρίου βρίσκονται στόν οἰκογενειακό τάφο τοῦ παπα-Κανιμᾶ στήν Ἁγιάσο.

Η Μικρασιατική Καταστροφή και ο ερχομός των προσφύγων στη Λέσβο (μέσα από τις σελίδες του τοπικού τύπου)

Από το εξαιρετικό βιβλίο της Βασιλικής Κουρβανιού “ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ

Ύστερα από τη Συνθήκη των Σεβρών , που υπογράφτηκε στις 29 Ιουλίου 1920 και η οποία υπήρξε η πιο βραχύβια από όσες συνθήκες σφράγισαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συντελέστηκαν στην Ελλάδα, στο τελευταίο τρίμηνο του 1920 και στις αρχές του 1921, σοβαρές πολιτικές αλλαγές.

Την 1η Νοεμβρίου 1920 διενεργούνται εκλογές. Οι Βενιζελικοί (κόμμα των Φιλελευθέρων) αισιοδοξούσαν ότι θα κέρδιζαν τις εκλογές, λόγω των πολεμικών και διπλωματικών θριάμβων που παρουσίαζαν. Είχαν δημιουργήσει τη Μεγάλη Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Η Ενωμένη Αντιπολίτευση όμως άφηνε να κυκλοφορεί η ελπίδα ότι θα τερμάτιζε γρήγορα τον πόλεμο και θα γύριζαν πίσω οι στρατευμένοι από το Μέτωπο. Η αντιβενιζελική παράταξη ευνοήθηκε και από το εκλογικό σύστημα. Πήρε λιγότερους ψήφους από τους βενιζελικούς, αλλά διπλάσια κοινοβουλευτική δύναμη.

Έτσι ο θριαμβευτής των Σεβρών, που είχε διακριθεί στον διεθνή διπλωματικό στίβο, έχασε τις εκλογές, στη χώρα του. Αμέσως μετά, στις 2 Νοεμβρίου 1920 διενεργείται δημοψήφισμα και θριαμβευτική επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου, ο οποίος είχε εγκαταλείψει τη χώρα το 1917. Ακολούθησε έκφραση δυσαρέσκειας των Συμμάχων, που θεωρούσαν τον Κωνσταντίνο έκδηλα φιλογερμανό κι αντίπαλο της Αντάντ.

Διαβάστε περισσότερα “Η Μικρασιατική Καταστροφή και ο ερχομός των προσφύγων στη Λέσβο (μέσα από τις σελίδες του τοπικού τύπου)”

Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑΣΟ

efimeris-lesvion_19370228_vasilevs-stin-agiaso

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΩΝ ΛΕΣΒΙΩΝ, 28-02-1937

Ο ΠΟΝΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Η Ελληνική Κοινή Γνώμη δεν ηρέμησε ακόμη ψυχικώς από το θλιβερόν και αχαρακτήριστον γεγονός της Τήνου, το οποίον την συνετάραξε

exelixis_19400819_ponos-ellinon

ΕΞΕΛΙΞΙΣ, 19-08-1940