Η Μικρασιατική Καταστροφή και ο ερχομός των προσφύγων στη Λέσβο (μέσα από τις σελίδες του τοπικού τύπου)

Από το εξαιρετικό βιβλίο της Βασιλικής Κουρβανιού “ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ

Ύστερα από τη Συνθήκη των Σεβρών , που υπογράφτηκε στις 29 Ιουλίου 1920 και η οποία υπήρξε η πιο βραχύβια από όσες συνθήκες σφράγισαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συντελέστηκαν στην Ελλάδα, στο τελευταίο τρίμηνο του 1920 και στις αρχές του 1921, σοβαρές πολιτικές αλλαγές.

Την 1η Νοεμβρίου 1920 διενεργούνται εκλογές. Οι Βενιζελικοί (κόμμα των Φιλελευθέρων) αισιοδοξούσαν ότι θα κέρδιζαν τις εκλογές, λόγω των πολεμικών και διπλωματικών θριάμβων που παρουσίαζαν. Είχαν δημιουργήσει τη Μεγάλη Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Η Ενωμένη Αντιπολίτευση όμως άφηνε να κυκλοφορεί η ελπίδα ότι θα τερμάτιζε γρήγορα τον πόλεμο και θα γύριζαν πίσω οι στρατευμένοι από το Μέτωπο. Η αντιβενιζελική παράταξη ευνοήθηκε και από το εκλογικό σύστημα. Πήρε λιγότερους ψήφους από τους βενιζελικούς, αλλά διπλάσια κοινοβουλευτική δύναμη.

Έτσι ο θριαμβευτής των Σεβρών, που είχε διακριθεί στον διεθνή διπλωματικό στίβο, έχασε τις εκλογές, στη χώρα του. Αμέσως μετά, στις 2 Νοεμβρίου 1920 διενεργείται δημοψήφισμα και θριαμβευτική επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου, ο οποίος είχε εγκαταλείψει τη χώρα το 1917. Ακολούθησε έκφραση δυσαρέσκειας των Συμμάχων, που θεωρούσαν τον Κωνσταντίνο έκδηλα φιλογερμανό κι αντίπαλο της Αντάντ.

Διαβάστε περισσότερα “Η Μικρασιατική Καταστροφή και ο ερχομός των προσφύγων στη Λέσβο (μέσα από τις σελίδες του τοπικού τύπου)”

23-Ημερολόγιο του δεκανέα αυτοκινήτων Αναστασέλλη Ευστρ.

Ταξιδέψαμε τόσες μέρες μέσα στην Ελλάδα που χαμογελούν οι κάμποι της με χιλιόχρωμα λουλούδια. Χάδι είναι ο ήλιος της κι ελπίδα το χρώμα του καταγάλανου ουρανού. Υποφέραμε στο δρόμο

4/5/1941

Φτάνουμε στην Κηφισιά Αθήνας.

Ταξιδέψαμε τόσες μέρες μέσα στην Ελλάδα που χαμογελούν οι κάμποι της με χιλιόχρωμα λουλούδια. Χάδι είναι ο ήλιος της κι ελπίδα το χρώμα του καταγάλανου ουρανού. Υποφέραμε στο δρόμο. Τις τελευταίες 4 μέρες πεινάσαμε. Σκοτωμοί, ερείπια, καμένα χωριά, βιασμοί, εξευτελισμοί, κι όμως είναι όμορφα όλα αυτά τα πεθαμένα σύμβολα της ελληνικής φυλής.

Μου κλέψανε το ψωμί. Στην Κηφισιά

– ΤΕΛΟΣ –

22-Ημερολόγιο του δεκανέα αυτοκινήτων Αναστασέλλη Ευστρ.

Ύστερα από πορεία μιας νύχτας βρισκόμαστε στ’ Αγρίνιο. Στρατιώτες χιλιάδες υποχωρούν, κουρέλια μιας αναμπουμπούλας που ξέσπασε

Κυριακή του Θωμά 27/4/1941

Ύστερα από πορεία μιας νύχτας βρισκόμαστε στ’ Αγρίνιο. Στρατιώτες χιλιάδες υποχωρούν, κουρέλια μιας αναμπουμπούλας που ξέσπασε.

Βάζω στ’ αυτοκίνητο το Λευτέρη Καριτέλη που τον βρίσκω κουρασμένο στο δρόμο.


28/4/1941

Μας κλείνουν σ’ ένα γήπεδο και μας κρατάνε ως τις 29


29/4/1941

Φεύγουμε πρωί για το Μεσολόγγι και φτάνουμε σ’ ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης Γερμανικό. Παρά λίγο αιχμάλωτοι. 14 χιλιόμετρα έξω απ’ το Μεσολόγγι. Μένουμε σ’ ένα ποτάμι πλάι.

Στις 3 το πρωί ξεκινάμε.

21-Ημερολόγιο του δεκανέα αυτοκινήτων Αναστασέλλη Ευστρ.

Δεν ξέρω αν πέθανα και βρίσκομαι στην κόλαση. Τούτα τα γράφω σε μια σπηλιά περ’ απ’ τ’ Αγρίνιο. Είναι ο κρυψώνας μας απ’ τ’ αεροπλάνα που λυσσάξαν σήμερα

Δεν ξέρω αν πέθανα και βρίσκομαι στην κόλαση. Τούτα τα γράφω σε μια σπηλιά περ’ απ’ τ’ Αγρίνιο. Είναι ο κρυψώνας μας απ’ τ’ αεροπλάνα που λυσσάξαν σήμερα. Χθες έκαψαν την Άρτα. Κι εμείς κρυμμένοι στα χαντάκια. Πήγαν να σπάσουν τα νεύρα μου απ’ τους κρότους. Μας χτύπησαν 4 αυτοκίνητα. 300 θύματα στην Άρτα. Τη νύχτα φεύγω για τ’ Αγρίνιο επικεφαλής.


Μεγάλο Σάββατο 19/4/1941

Ξημέρωμα στ’ Αγρίνιο. Βομβαρδισμός. Στο δρόμο μας μυδραλιοβολούν τ’ αυτοκίνητα. Δεν κοιτάμε να σηκώσουμε κεφάλι.


Πάσχα 20/4/1941

Πάσχα στη σπηλιά, νηστικός και λυπημένος. Όλη μέρα πέρασε με καρδιοχτύπι αντικρίζοντας το θάνατο. Ξεκινάμε στις 5 το βράδυ. Στο δρόμο μας βάλουν. Κόσκινο τ’ αυτοκίνητα.


21/4/1941

Επιτέλους. Ανακωχή. Χαρά. Σε λίγο βομβαρδισμοί πάλι. Απογοήτευση. Κι έτσι περνούν οι μέρες στην Άρτα.


23/4/1941

Έχουμε φύγει πίσω προς τα Γιάννενα. Σε μια χαράδρα κάνουμε κατασκήνωση 25 χιλιόμετρα έξω απ’ τα Γιάννενα. Ένα χωριό είναι πάνω στο βουνό. Μελιά το λένε. Στα μισά του βουνού είναι μια λιμνούλα μικρή μα όμορφη, που αναβλύζει νερό μπόλικο,ποτάμι. Γαλάζιο υγρό που τρέχει ανάμεσα από πλατάνια. Σαν μαγικό τοπίο με χαϊδεύει την ψυχή την κατατρεγμένη.