ΤΑ ΕΣΠΑΓΕ

Συνελήφθη υπό της Χωροφυλακής, ο Ευστρ. Αντωνέλος ετών 36 κάτοικος Θερμής, διότι εντός κέντρου της Λουτροπόλεως εν ευθυμία διατελών, έσπαγε πιάτα

ΕΣΠΑΓΕ ΠΙΑΤΑ

ΔΗΜΟΚΡΑΤΗΣ, 14-04-1970

ΕΝΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΤΟΥ 1945

Πρόσφατα γιορτάσαμε με διάφορες εκδηλώσεις τα 100 χρόνια δράσης του Πνευματικού μας Κέντρου, του Αναγνωστηρίου «η Ανάπτυξη». Στο πέρασμα της εκατονταετηρίδας το Αναγνωστήριο δέχτηκε πολλές φορές κατηγορίες από ανθρώπους, με απώτερο σκοπό να σταματήσει τη δράση του, η οποία, κατά τη γνώμη τους, θα τους ζήμιωνε.

Θα αναφερθώ σύντομα σ’ ένα γεγονός του 1945. Τότες το Αναγνωστήριο στεγαζόταν απέναντι από το άλλοτε φαρμακείο Πάνου Ευαγγελινού-Γιάννη Χατζηλεωνίδα, σ’ ένα παλιό μαγαζί των αδελφών Πουδαρά. Ήταν φθινόπωρο και επισκέφθηκε την Αγιάσο ο τότε Διευθυντής της Νομαρχίας Μυτιλήνης, ονόματι Παπουτσάνης. Πήγε λοιπόν στο Αναγνωστήριο και με το πρόσχημα ότι ξέφυγε από το σκοπό του έκλεισε παράνομα τις πόρτες και τα παράθυρά του, χωρίς όμως να το κλειδώσει με λουκέτο. Πέρασαν δυο μέρες και μια παρέα από μέλη του Αναγνωστηρίου αποφασίσαμε να πάμε να ανοίξουμε και να μπούμε μέσα. Εξάλλου εμείς ήμασταν οι νόμιμοι, άλλοι παρανόμησαν…

Χωρίς να χάσει καιρό, όπως ήταν φυσικό, ο καλοθελητής ανέβηκε και ειδοποίησε τη Χωροφυλακή. Σε λίγα λεπτά πάνοπλοι χωροφύλακες κατέβηκαν, για να συλλάβουν τους ανυπότακτους, αυτούς που τόλμησαν να μπουν στο σπίτι τους, στο Αναγνωστήριο, στο δημιούργημα των αγράμματων παππούδων μας, που διψούσαν να μορφωθούν και να λευτερωθούν απ’ τη σκλαβιά 500 περίπου χρόνων και να σκεφθεί κανείς πως το Αναγνωστήριο, ένα χρόνο πριν, έγινε ο μπροστάρης, ενός καινούριου, θα λέγαμε, 1821. Μέσα από αυτό στις 25 του Μάρτη του 1944 ξεδιπλώθηκε η γαλανόλευκη και σύσσωμος ο λαός της Αγιάσου στεφάνωσε το μνημείο των ηρωικών νεκρών μας. Εδώ θα μπορούσαμε να γράψουμε πολλά, αλλά σεβόμαστε το χώρο του περιοδικού μας. Αφού λοιπόν μας έβγαλαν έξω, μας οδήγησαν στο σταθμό. Εντωμεταξύ στην Αγιάσο έπεσαν πυροβολισμοί για δημιουργία έκρυθμης κατάστασης. Άρχισε το «κουβάλημα» 50-60 ατόμων, που δεν είχαν καμιά ανάμειξη. Την επαύριο άρχισε η αποσυμφόρηση. Μετά από μήνες έγινε δίκη. Δικάστηκαν τρεις με μικρές ποινές. Το Αναγνωστήριο ανέστειλε τη δράση του και κλειστό έμεινε πάνω από 5 χρόνια…

ΠΑΝΟΣ Λ. ΑΪΒΑΛΙΩΤΗΣ

περιοδικό ΑΓΙΑΣΟΣ, 93/1996

ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ ΚΑΙ ΑΓΡΟΦΥΛΑΚΗ ΕΝ ΜΥΤΙΛΗΝΗ

salpinx_19090320_XOROFILAKI

ΣΑΛΠΙΓΞ, 20-03-1909

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ

Με την ευκαιρία της 77ης επετείου της απελευθέρωσης του νησιού μας από τον τουρκικό ζυγό, κρίνουμε σκόπιμο να δώσουμε στους αναγνώστες μας δυο χαρακτηριστικά στιγμιότυπα, που έχουν σχέση με την Αγιάσο. Το πρώτο αναφέρεται στη διαμάχη Αγιασωτών-Πλωμαριτών, για το ποιοι θα αφοπλίσουν και θα συλλάβουν την τουρκική φρουρά Αγιάσου, και το δεύτερο στην απερίσκεπτη πράξη ενός Αγιασώτη νταή, του Δημητρίου Νυμφίου. Η αναδημοσίευση γίνεται από την εφημερίδα της Μυτιλήνης «Σάλπιγξ» του 1912.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

ΤΑ ΕΝ ΑΓΙΑΣΣΩ

Το παρελθόν Σάββατον νέοι μεταβάντες εις Αγιάσσον υπό κάποιον Σιταράν το επώνυμον, απήτησαν παρά του εκεί δεκανέως της χωροφυλακής την παράδοσιν εαυτού τε και των υπ’ αυτόν 4 χωροφυλάκων. Τούτου δε αρνηθέντος, το εκ Πλωμαριτών σώμα έλαβε θέσεις απέναντι του εν τη πλατεία πολιτών βριθούσης αγοράς υποδιοικητηρίω (sic), εν ω ευρίσκοντο οι ρηθέντες χωροφύλακες υπό την προστασίαν του εκεί Αρχιερατικού Επιτρόπου και των λοιπών αρχών εγκρίτων πολιτών και τινων οπλοφόρων εις ους ανετέθη η φρούρησις της πόλεως κατά ληστρικών επιθέσεων. Επί τέλους επελθούσης συνεννοήσεως μεταξύ των αξιοτίμων μελών της Κοινότητος και του αυτοκαλουμένου αρχηγού, απήλθεν ο κ. Σιταράς μετά των λοιπών και ούτως απεσοβήθη σύγκρουσις μεταξύ Αγιασωτών και Πλωμαριτών, μη εννοούντων των πρώτων να παραδώσωσιν εις τους δευτέρους τους εις αυτούς εμπιστευθέντας αυτούς χωροφύλακας, και υποδειξάντων αυτοίς ότι τελεσφορωτέρα θα είνε η δράσις των αν απήρχοντο παρά το πλευρόν του Ελληνικού στρατού.
Το επισφαλές της θέσεώς των εννοήσαντες οι χωροφύλακες, εζήτησαν ως χάριν όπως, άοπλοι και υπό συνοδείαν ενόπλων πολιτών του Αρχ. Επιτρόπου, του Δημάρχου, των Δημογερόντων και των άλλων εγκρίτων της κοινότητος πολιτών, μεταφερθώσι και παραδοθώσι τω αρχηγώ της κατοχής και ούτως αποφύγωσιν ενδεχομένην κατ’ αυτών επίθεσιν. Συμφώνως λοιπόν τη επιθυμία των ταύτη, ελθόντες προχθές υπό την ειρημένην συνοδείαν παρεδόθησαν τω αρχηγώ της κατοχής μετά του οπλισμού των ευγνωμονούντες τους προφυλάξαντας αυτούς από ενδεχομένην κατ’ αυτών βίαν.

(Εφ. «Σάλπιγξ» (Μυτιλήνης), 13 Νοεμβρίου 1912 (580), σ. 3)

ΕΠΙΤΟΠΙΑ

ΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΜΟΡΦΟΝ ΤΕΡΑΣ

AGIASOS, 55/1989
Αγιασώτες της εποχής του μεσοπολέμου. Διακρίνονται από αριστερά ο Παναγιώτης (Μποτ’ς) Γιαννάκας (όρθιος), ο Δημήτριος Νύμφιος (όρθιος), ο Παναγιώτης (Μπόταρος) Τσουλέλης και ο Σταύρος Στεφανής.

Προχθές μετηνέχθη ενταύθα σιδηροδέσμιος ο αντάρτης Δημήτριος Προκόπη Νύμφιος. Ούτος διαπράξας διαφόρους κλοπάς και προβάς εις πράξεις μη συμβιβαζομένας προς το έντιμον του εθελοντού επάγγελμα επεπλήχθη σφοδρώς υπό τίνος λοχίου. Αντί όμως να σωφρονισθή, μόλις έστρεψε τα νώτα ο λοχίας, εξήγαγε το περίστροφον και εξεκένωσεν όλας τας βολάς εναντίον του. Ευτυχώς ουδεμία εκ τούτων προσέβαλε τον λοχίαν.

Μετά την πράξιν του ταύτην ο κακούργος ηθέλησε να διαφύγη αλλά συλληφθείς εκρατήθη αμέσως και απεστάλη ενταύθα.

Κατάγεται εξ Αγιάσσου. Έχει όμως από ετών αποκηρυχθή υπό των συμπατριωτών του διά την διαγωγήν του εξ αιτίας της οποίας πολλάκις επεσκέφθη τας φυλακάς.

(Εφ. «Σάλπιγξ» (Μυτιλήνης), 8 Δεκεμβρίου 1912, (593), σ.3).

περιοδικό ΑΓΙΑΣΟΣ, 55/1989